20 lessen die ik had willen leren toen ik 20 was
Hoe lever je werk af dat ertoe doet? Die vraag spookt al jaren door mijn hoofd. Maar pas toen ik in 2020 vastliep in mijn job, ging ik op zoek naar een antwoord. Dat vond ik onder andere in het boek Manage your day-to-day. Build your routine, find your focus & sharpen your creative mind (2013) van de Amerikaanse Jocelyn K. Glei, presentator van de boeiende podcast Hurry Slowly.
Hoewel het boekje al zeven jaar oud is, is het nog steeds erg relevant. Twintig succesvolle creatievelingen delen hun inzichten om je werkroutines te verbeteren, met meer focus te werken en werk af te leveren dat ertoe doet. Het boek bevat niet alleen handige tips voor mensen in de creatieve sector, maar voor alle kenniswerkers. Ik wou dat ik die inzichten had meegekregen toen ik nog studeerde, want dan was ik vast heel anders aan mijn werkende leven begonnen.
Dit zijn de twintig belangrijkste inzichten die ik uit het boekje haalde en die ik graag met je deel.
1. Volg je passie
Het klinkt klef, maar de enige manier om veertig jaar (of langer) te blijven werken, is door datgene te doen dat je graag doet. Iets dat je boeit en waarin je wilt groeien. Het is de kunst om niet te doen wat je vindt dat je moet doen of wat je denkt dat van je verwacht wordt, maar om jouw unieke interesses te volgen. Want daar ligt jouw bijdrage. Uiteraard kan dat doorheen de jaren veranderen. Blijf die vraag dus ook geregeld aan jezelf stellen.
2. Bepaal je doelstellingen
Weten wat je doelstellingen zijn – zowel op korte als lange termijn – geeft zin en richting aan je leven. Veel mensen vinden het echter moeilijk om die doelstellingen te formuleren. Het helpt dan om ze niet te serieus te nemen: het is gewoon een truukje om je focus te bepalen. Je doelen staan namelijk niet in steen gegrift, dus je kunt ze perfect aanpassen als dat nodig is. Bepaal voor elk kwartaal drie grote doelen. Schrijf ze op en plak ze ergens waar je ze geregeld ziet, zodat je er voortdurend aan wordt herinnerd. Elk nieuw kwartaal is een nieuw begin.
3. Geef voorrang aan creatief werk
Als je weet wat je doelstellingen zijn, is het makkelijker om te bepalen wat je voorrang moet geven. Het werk om die doelstellingen te bereiken, is dan namelijk je prioriteit en komt op de eerste plaats. Bepaal vooraf welke taken voor jouw prioritair zijn, maar let er wel op je takenlijstje niet te lang te maken, zodat het haalbaar blijft. Sowieso krijg je er meestal nog een heleboel vragen en taken van collega’s bij, maar probeer die zo veel mogelijk na je eigen prioriteiten en vooral binnen je vooropgestelde werkuren uit te voeren.
4. Plan je prioriteiten
Vaak is het makkelijker om kleine dringende taken uit te voeren dan de belangrijke zaken die kunnen wachten. Maar wanneer je dringend boven belangrijk verkiest, kies je eigenlijk voor de prioriteiten van anderen. Het gevolg is vaak frustratie dat je zelf niet vooruitgaat. De oplossing is tijd blokkeren voor projecten die jij belangrijk vindt. Door tijd vrij te maken om daarover na te denken en daarmee bezig te zijn, leg je de basis van je grootste prestaties. Plan vanaf nu dagelijks een focusblok in je agenda zoals je een vergadering inplant. Tijdens die blokken zet je je telefoon, e-mailprogramma en andere automatische verwittigingen uit, zodat je ongestoord kunt werken. Begin met korte blokken en bouw stelselmatig op.
“I’ve retained my longtime ritual of deciding the night before on the most important thing I can accomplish the next morning. That’s my first work activity most days, for 60 to 90 minutes without interruption. Afterward, I take a 10 to 15-minute break to quiet my mind and renew my energy.”
5. Visualiseer je vooruitgang
Als je aan grote, complexe projecten werkt, is het soms moeilijk om te zien dat je vooruitgang boekt. Maak die daarom zo zichtbaar mogelijk, bijvoorbeeld door elke dag dat je aan een document werkt een nieuwe versie te bewaren. Of door een stappenplan en tijdlijn uit te tekenen en aan te duiden in welk stadium van het proces je je bevindt.
6. Ban afleiding
De helden van de toekomst zijn degene die zich lang genoeg kunnen afsluiten van externe prikkels en die er niet voor terugschrikken om naar zichzelf te luisteren. De helden van de toekomst zijn degene die rechtop lopen en hun eigen koers bepalen, niet degene die over hun gsm gebogen het verkeer en hun ongeluk in lopen. Je kunt kiezen waarop je focust, dus maak een bewuste keuze. De wereld kan wachten en als het belangrijk is, word je wel teruggebeld.
7. Leer nee zeggen
In deze geglobaliseerde wereld lijken de mogelijkheden soms eindeloos en passeren er voortdurend interessante kansen. De kunst is om niet op alles in te gaan en nee te zeggen tegen die dingen die niet overeenkomen met je doelstellingen. Alleen zo kunnen je eigen prioriteiten een kans krijgen. Kiezen is niet verliezen.
8. Mijd multitasken
Het is simpelweg niet mogelijk om twee complexe taken tegelijkertijd te doen. Dus maak jezelf niet wijs dat je dat kunt. Zelfs het vechten tegen de verleiding van afleiding kost energie en put je mentaal uit. Ons brein vindt het bijvoorbeeld heel moeilijk om onafgemaakte zaken los te laten: zelfs als we denken dat we dat met iets anders bezig zijn, kan een eerdere taak onze mentale reserves blijven aanspreken. Je daartegen verzetten werkt het proces alleen maar in de hand. Kies dus een goed moment om een taak af te ronden. Zorg dat er geen vragen meer zijn die aan je kunnen blijven knagen. Begin pas daarna aan iets anders, zodat je je daar volledig op kunt concentreren.
“The difference between successful people and very successful people is that very successful people say ‘no’ to almost everything.”
9. Mail functioneel
De verleiding is groot om je inbox te zien als je takenlijstje. Maar ook dan is de kans groot dat je meer bezig bent met de prioriteiten van anderen dan die van jezelf. Denk dus bij elk bericht na of het je eigen doelstellingen vooruithelpt. Zorg er verder voor dat de tijd die je spendeert aan mails ook echt rendeert. Wie moet je mailen en wat moet je zeggen om je belangrijkste doelstellingen te realiseren?
10. Mindful mediagebruik
Heb je vaak de neiging om je telefoon te pakken en eindeloos te scrollen of te checken hoeveel likes je laatste bericht heeft gekregen? Uiteraard kan het waardevol zijn om bepaalde berichten te delen, maar het is goed om je deze vragen te stellen:
Is het echt nodig dat ik dit deel? Voegt het waarde toe aan mijn eigen leven of dat van anderen?
Kan ik deze ervaring later delen, zodat ik ze eerst bewust kan beleven?
Ben ik op zoek naar bevestiging of waardering? Kan ik dat op een andere manier krijgen?
Ben ik iets aan het uitstellen dat ik niet wil doen?
Wil ik gewoon wat afleiding?
Probeer te achterhalen wanneer je sociale media dwangmatig gebruikt en stel jezelf de vraag of je je behoefte wel op de juiste manier probeert te bevredigen. Door te focussen op je kernbehoeften en te zoeken naar de beste manier om die te bevredigen, ben je niet alleen doeltreffender maar voel je je ook meer tevreden. Met zinvol mediagebruik versterk je je zelfrespect.
11. Gun jezelf genoeg slaap
Om goed werk te kunnen leveren heeft je brein rust nodig. Voldoende slapen is dan ook essentieel om intellectuele arbeid te verrichten. Maar ook overdag moet je rustmomenten inbouwen. Onze hersenactiviteit werkt in golven: na anderhalf uur bereiken we de limiet van ons concentratievermogen. Als je langer doorwerkt zonder pauze, ben je contraproductief. Negeer de nood aan rust niet en stem je dagindeling af op het natuurlijke ritme van je lichaam.
12. Blijf altijd ademen
Wanneer we hard opgaan in ons werk of gestresseerd zijn om iets af te maken, vergeten we vaak een goede houding aan te nemen en diep te ademen. Stel voor jezelf een herinnering in om geregeld je houding bij te sturen en goed in en uit te ademen in de loop van de dag. Dat kalmeert het sympathisch zenuwstelsel (vecht-of-vluchtreflex) en bevordert het parasympathisch zenuwstelsel (rust en herstel).
“In an embodied state, we can reclaim our ability to manage our attention, to think clearly and creatively, and to feel energized and fully engaged.”
13. Deel taken op
Vind je het moeilijk om aan een taak te beginnen? Deel die dan zo veel mogelijk op in kleine, behapbare stukjes. Hoe groter de taak, hoe meer uitstelgedrag we vertonen. Maak de deeltaken zo klein mogelijk en plan die apart in. Kijk pas daarna naar het groter geheel. De kans is groot dat je de puzzelstukjes dan alleen nog maar met elkaar moet verbinden.
14. Neem echte pauzes
Las tussen twee taken altijd een pauze in en maak van dat moment gebruik om je gedachten even de vrije loop te laten in plaats van meteen naar je gsm te kijken en nieuwe informatie op te nemen. Word je bewust van jezelf en de omgeving waarin je je bevindt. Wat heb je op dit moment echt nodig? Strek even je benen of ga een glas water halen. Op die manier maak je jezelf klaar om je te concentreren op de volgende taak.
15. Laat het even los
Als je aan iets lastigs aan het werken bent en vastzit, kun je soms beter de knoop even laten liggen dan aan alle kanten te beginnen trekken. Doe iets anders of ga even naar buiten. Beweging bevordert de hersenactiviteit. Daarna kun je weer met een frisse blik naar het probleem kijken en vind je meestal veel sneller een manier om de knoop te ontrafelen. Leer goed aanvoelen wanneer je energie op is en je jezelf even moet opladen.
16. Weifelen en twijfelen
Ben je niet zeker of een bepaald idee of project de moeite waarde is om mee naar buiten te komen? Geef jezelf dan de toestemming om het toch uit te voeren als het voor jou belangrijk is. Daarna kun je dan beslissen of je het ook effectief wilt delen of publiceren. Je kunt die twee zaken perfect van elkaar loskoppelen als je nog weerstand voelt om het publiek te maken.
“Your mind will answer most questions if you learn to relax and wait for the answer.”
17. Perk perfectionisme in
Het goed willen doen, is een nobele instelling en geeft je de nodige drive om door te zetten, ook wanneer het moeilijk is. De kunst is echter om te weten wanneer je aan het overdrijven bent en moet stoppen. Dat is niet gemakkelijk. Een manier om dit aan te leren, is aan het begin van een project bepalen wat goed genoeg is en stoppen wanneer je dat punt bereikt.
18. Blijf spelen
Wij volwassenen zijn vaak veel te serieus. Het leven zit dichtgeplamuurd met verplichtingen die het plezier uit ons leven bannen. Door tijd vrij te maken om te relaxen, te ontdekken en te spelen, krijg je weer zuurstof in je leven. Niet alleen je lichaam, maar ook je brein heeft die zuurstof nodig om nieuwe inzichten en ideeën te krijgen.
19. Niets is nutteloos
Schieten er door jouw hoofd soms ook gekke ideeën, wilde plannen of zotte vragen? Schuif ze niet zomaar aan de kant, maar schrijf ze op en maak geregeld tijd om voort te bouwen op zo’n idee. In alle vrijheid brainstormen, laat je toe om nieuwe mogelijkheden verkennen. Het is een veilige manier om te experimenteren, want mislukken is niet erg. Het is een manier om jezelf, je interesses en je passies te leren kennen. En wie weet leer je wel iets bij dat later toch van pas komt.
20. Geloof in jezelf
Misschien het moeilijkste van allemaal: leer jezelf kennen en in jezelf geloven. Jij – met al je kwaliteiten én gebreken – bent genoeg. Je mag er zijn zoals je bent, zonder dat je jezelf voortdurend moet bewijzen en zichtbaar moet zijn op sociale media. Je hebt geen bevestiging of goedkeuring van anderen nodig en je hoeft dus geen slaaf te zijn van je gsm. Jij bepaalt hoe je je tijd besteedt en wat er echt toe doet in jouw leven. Het is nooit gedateerd om jezelf te respecteren, prioriteiten te stellen en goede manieren te tonen.
Wil je meer weten over focus, aandacht en creativiteit? Lees dan ook deze twee blogberichten: