10 inzichten over diep werk
Hoe vind je focus in een wereld die gericht is op afleiding? Het is een vraag die me al een paar jaar bezighoudt. Maar pas toen ik in 2020 vastliep in mijn job, ging ik op zoek naar een antwoord. Het eerste boek dat me hielp om mijn werkroutines om te gooien en beter met stress om te gaan, was Deep Work (2016) van de Amerikaanse computerwetenschapper Cal Newport.
Diep werk bestaat uit taken waarbij je geconcentreerd moet werken om maximaal te kunnen presteren. Het vraagt een grote mentale inspanning en staat haaks op oppervlakkig werk. Newport toont aan dat veel trends in het bedrijfsleven een hindernis vormen voor diep werk, terwijl de zogezegde voordelen van die trends niet opwegen tegen de voordelen van diep werk. Afleiding komt met andere woorden uit veel verschillende hoeken en is vaker de regel dan de uitzondering. Zeker als kenniswerker moet je jezelf voortdurend beschermen om je focus te behouden en goed werk te leveren.
Newport wijst erop dat de meeste mensen zich gemakkelijk laten onderbreken en een schijn van productiviteit creëren door direct op mails te antwoorden en veel te vergaderen, terwijl dat niet noodzakelijk zinvol werk is. Alleen door iets met je volle aandacht te doen, ontwikkel je je denkkracht en bereik je meer resultaten in minder tijd. In een wereld waarin je wordt beoordeeld op je toegevoegde waarde en waarin afleiding de norm is geworden, levert diep werk een dubbel voordeel op: je levert waardevol werk en krijgt meer voldoening. Hieronder deel ik de 10 inzichten uit Deep Work die ik het waardevolste vond.
1. Laat het los, laat het gaan
De sleutel die toegang biedt tot diep werk is het loslaten van goede bedoelingen: je moet voornemens vervangen door routines. De wilskracht die je dagelijks ter beschikking hebt, is beperkt, dus het is de kunst om goede gewoontes te installeren die je helpen om geconcentreerd te werken. Je hebt dan namelijk maar een fractie van je wilskracht nodig om je niet te laten afleiden en je te focussen op je belangrijkste taken.
2. Planning zonder spanning
Deel op voorhand je dag in en plan blokken voor diep werk zoals je vergaderingen plant. Tijdens die blokken sluit je je af voor elke vorm van afleiding, zodat je ongestoord kunt werken. Je surft niet op het internet en opent geen mails. Als je input nodig hebt voor je werk, verzamel je die op voorhand. Met andere woorden: bereid je goed voor en bepaal vooraf waar je precies aan gaat werken en hoe lang. Vergeet niet om tijd in te plannen voor pauzes!
3. Koning concentratie
In plaats van de constante afleiding of het oppervlakkige werk af en toe te onderbreken om je te concentreren, moet je je dag zo indelen dat je af en toe je concentratie onderbreekt met wat afleiding en oppervlakkig werk. Op die manier haal je aan het eind van de dag veel meer voldoeding uit je werk.
4. Mijd multitasking
Weet dat er dagen zijn waarop je je planning niet zult kunnen aanhouden. Dat is niet erg, het is niet de bedoeling om je ten koste van alles aan je schema te houden, maar wel om te allen tijde zelf te bepalen wat je doet en wanneer. Als er zich dringende of onverwachte zaken aandienen, neem dan enkele minuten de tijd om af te ronden waarmee je bezig was en bereid je mentaal voor op de nieuwe taak. Zo lang je met je gedachten bij iets anders bent, kun je je niet concentreren op datgene waarmee je bezig bent. Je brein kan namelijk niet multitasken en meerdere taken tegelijkertijd proberen te doen is dus inefficiënt.
5. Sweat 'til you can't sweat no more
Vind je het moeilijk om je lange tijd te concentreren? Goed nieuws: het vermogen om je te kunnen concentreren kun je trainen. En ook je verlangen naar afleiding kun je leren overwinnen. Je brein is een spier die je kunt oefenen. Bouw dus langzaam op: begin met korte periodes van diep werk en maak die geleidelijk aan steeds langer.
6. The fab four
Onderzoek wijst uit dat de meeste mensen gemiddeld maximaal vier uur per dag diep werk kunnen uitvoeren. Als je je met andere woorden vier uur per dag echt kunt concentreren zonder gestoord te worden, volstaat dat om je belangrijkste taken van die dag te verrichten. Er blijft dus nog genoeg tijd over voor oppervlakkig werk en kleine taken die minder mentale inspanning vergen. Nog straffer: als iedereen minder tijd zou hebben om zijn werk af te krijgen, zou die tijd door iedereen meer worden gerespecteerd. Je wilt immers geen tijd meer verliezen aan dingen die niet belangrijk zijn en je zet je tijd efficiënter in.
7. Bye bye sociale media
Beperk je aanwezigheid op sociale media en gebruik alleen die kanalen die nodig zijn om je doelen te bereiken. Bepaal eerst je belangrijkste doelstellingen, benoem de activiteiten die die doelstellingen ondersteunen en bepaal dan de sociale media die een positieve invloed hebben die groter is dan de negatieve invloed. Doelloos rondsurfen heeft een negatieve invloed op je vermogen om in de diepte te gaan.
8. Balans werk-privé
Baken je werkuren duidelijk af en creëer een ritueel om je werkdag te beëindigen. Neem buiten je werk echt vrije tijd. Maar opgelet: stort je in je vrije tijd niet zomaar op alles wat zich aandient. Denk goed na over zinvolle activiteiten die je opladen.
9. No more schermen for you
Onderschat het belang van niets doen niet. Omarm verveling en gun je hoofd rust. Om je te kunnen concentreren moet je genoeg herbronnen. Dat betekent dus niet alleen geen diep werk verrichten, maar ook geen afleiding zoeken door naar schermen te staren. Ga sporten, maak een wandeling, doe iets met je handen, spreek af met vrienden en familie in de echte wereld.
10. Tipje van de ijsberg
Werk je in een bedrijf waar men onophoudelijk vergadert en je je inbox niet kunt negeren omdat collega's een snel antwoord op hun mails belangrijker vinden dan dat jij de best mogelijke resultaten levert? Heb je het gevoel dat je vermogen om geconcentreerd te werken en betekenisvol werk uit te voeren wordt gedwarsboomd? Wil je je productiviteit zelf in handen nemen? Dan is het boek van Newport een aanrader. Uiteraard staan er veel meer inzichten in het boek dan wat ik hierboven heb uitgelicht. Newport geeft veel praktische adviezen om je werk anders te organiseren en oefeningen om je focus terug te vinden.
Om af te sluiten deel ik graag nog twee persoonlijke tips:
Cal Newport was te gast in een van mijn favoriete podcasts, namelijk Hurry Slowly, naar aanleiding van zijn boek Digital Minimalism (2019). Andere boeiende afleveringen van Hurry Slowly die bij dit artikel aansluiten, zijn de gesprekken met Alex Pang (o.a. over de dagelijkse routines van grote denkers) en Jason Fried (o.a. over zijn principes uit The Calm Company).
Wat mij helpt om beter te concentreren tijdens diep werk is zachte muziek zonder stemmen, zoals alfagolven of soundscapes. Die vind je overal op het internet, maar de focusmuziek van de meditatie-app Headspace zijn een aanrader. En je hebt geluk: er staan er een aantal op YouTube.
Wil je meer weten over focus, aandacht en creativiteit? Lees dan ook deze twee blogberichten: